Guess I'm Dumb

Guess I'm Dumb

Eigenlijk wou ik een stukje schrijven over een plaat van The Beach Boys. Maar waar moet ik beginnen? Pet Sounds kent iedereen. Of zou iedereen toch moeten kennen.
Maar de jongens van het strand zijn veel meer dan dat ene album.
Dus wou ik over Today schrijven. Misschien wel mijn favoriete plaat van de groep. Net voor Pet Sounds. Even goed, maar niet kapot geprezen. Al deed Oor's Muziekencyclopedie de plaat ooit af met iets in de strekking van "de jongens zijn inmiddels hard aan verkering toe."

Maar toen kwam ik 'Guess I'm Dumb' tegen. Geschreven en opgenomen tijdens de sessies voor Today en cadeau gedaan aan een van de sessiemuzikanten: Glenn Campbell. Een overschotje dus eigenlijk, maar dan wel eentje van grote klasse. Een van de vele vergeten pareltjes uit de muziekgeschiedenis.


Onder druk

Tussen oktober 1963 en oktober 1964 bracht Capitol maar liefst vier platen - ik herhaal: vier langspeelplaten - uit van de Beach Boys: Little Deuce Coupe, All Summer Long, The Beach Boys' Christmas Album en Beach Boys Concert.

En dat kwam allemaal uit het koppeke van één man: Brian Wilson. Waar The Beatles met vieren waren en de hulp kregen van George Martin, deed de oudste van de drie broertjes het allemaal alleen: productie, arrangementen en - voor het grootste stuk - schrijven. Niet te verwonderen dus dat de man fysiek en emotioneel uitgeput raakte.

Op 23 december van dat jaar kreeg Brian een zenuwinzinking. The Beach Boys zaten in het vliegtuig op weg naar Houston, de eerste halte in de zoveelste tournee. Het was hem ineens allemaal teveel geworden. Hij besefte dat het zo niet meer verder kon. Er moest iets gebeuren. Hij besloot te stoppen met op te treden. Doodleuk deelde hij de rest van de band mee dat hij zich wou toeleggen op het studiowerk. Hij zou er de muziek creëren terwijl de band op tournee ging.
Met enige tegenzin gingen de jongens akkoord.

Maar dan moest er wel dringend een vervanger worden gevonden.


Glen Campbell

De Wrecking Crew zoals ze zich graag noemden, was een bende van de allerbeste studioratten die in de jaren zestig hun goedbelegde boterham verdienden met het inspelen van filmmuziek. Daarnaast konden ze ook worden ingehuurd door om het even wie: Elvis Presley, Frank Sinatra, Phil Spector. U vraagt, wij spelen. 'River Deep, Mountain High', 'These Boots Are Made For walking', 'Last Train to Clarksville', 'Monday, Monday' ,'Mrs. Robinson'… allemaal hun werk.
De oudere studiomuzikanten vonden het maar niks. De nieuwe generatie hielp de zaak om zeep met die rock' n' roll rotzooi: "They're wrecking the business".

Een van de gitaristen uit die pool was 28-jarige gitarist: Glen Campbell.

Glen was in 1936 geboren in een kroostrijk gezin uit Billstown - een onoogelijk klein dorpje in Arkansas. De depressie nog volop aan de gang en de Campbells waren dan ook straatarm.
Een oom leerde hem gitaarspelen. Daar bleek hij talent voor te hebben en als 17-jarige trok hij daarom naar Albuquerque, New Mexico. Daar woonde een andere oom, die een band had die meedraaide in het rodeo circuit.

De jongeman merkte echter al snel dat hij veel beter was dan de anderen. Toen hij hoorde dat in L.A. meer was te verdienen trok hij daar naar toe. Na wat mislukte pogingen om een solo carrière uit de grond te stampen vond hij er zijn draai als studiomuzikant.

Toen The Beach Boys hem vroegen om voor een paar maanden in te springen voor Brian had hij eigenlijk geen redenen om daar op in te gaan. Het studiowerk was erg goed betaald: voor enkele uren per dag kreeg hij veel meer dan de band hem kon betalen om rond te trekken van stad naar stad. Bovendien had hij een vrouw, twee kinderen en stond hij erg graag op de golfbaan.
Zoals alle leden van de Wrecking Crew had hij echter een enorm respect voor Brian Wilson.

Als tegenprestatie stelde Brian voor hem te helpen om zijn solo-carrière terug in gang te helpen zetten. Hij zou hem helpen een song op te nemen. Dat werd 'Guess I'm Dumb'.



De backing track

Campbell kende het nummer al. Hij had immers mee gespeeld bij de opname van de backing track.

Die sessie had plaats gevonden op 14 oktober 1964, als onderdeel van de opnamen voor The Beach Boys Today.

In de Western Recorders in Hollywood had Brian die woensdagavond om 22:30 het kruim van de studiomuzikanten uit Los Angeles verzameld. Niet minder dan twintig muzikanten zaten samengeperst in de relatief kleine ruimte van studio 3.
Kijkt u rustig even rond: aan het drumstel herkent u Hal Blaine , Larry Knetchel verstopt zich achter zijn bas. Er zijn vijf blazers, waaronder Steve Douglas op tenor sax. Vier violisten, twee viola's en twee cello's. Brian zelf speelt piano, kleine broer Carl 12-snarige elektrische gitaar. Daarnaast zijn er nog twee gitaristen: Tommy Tedesco (Batman, M.A.S.H., Bonanza…) speelt elektrische en Glen Campbell akoestische gitaar.
En iedereen speelt live!

De sessie markeert de overgang tussen Brian's oude manier van opnemen en de toekomst. Alle songs voor de LP tot dan toe waren opgenomen door The Beach Boys zelf, eventueel aangevuld met een sessiemuzikant voor de instrumenten die de jongens zelf niet konden bespelen: accordeon of saxofoon of zo.

Door het complexe arrangement, met al die strijkers en blazers, is 'Guess I'm Dumb' - veel meer dan om het even welk ander nummer van Today - de voorbode van de gesofisticeerde productie die Brian zou toepassen op Pet Sounds.

Grote stukken van de opname zijn (illegaal) uitgebracht door het Sea Of Tunes label op de bootleg Unsurpassed Masters Vol. 7 (1964) - The Alternate 'Beach Boys Today!' Album, Vol. 1. Daarop kun je horen dat Brian de sessie begint met de mededeling: "Ik heb nog geen titel...Ik denk dat ik het 'If I'm Dumb' ga noemen, of iets in die aard...".

Tegen het einde van de drie uur durende sessie is de tweeëntwintigste poging compleet en perfect. Toch roept de geluidstechnicus Chuck Britz: "Brian, wacht even.. we hebben tijd voor nog eentje. Laat ons er nog eentje doen, dat wordt 'em."
Brian, zittend aan de piano, spoort de anderen aan: "Maak het heel goed!" En dat wordt het ook. Maar er is een technisch probleempje met de band, waardoor take 22 uiteindelijk toch de uitverkoren opname wordt.

De drie-sporenband is helemaal gevuld: drums en gitaren zitten links, piano en bas in het midden, strijkers en blazers rechts. Er zal een reductie mix nodig zijn om het nummer te kunnen inzingen. Daarbij wordt de band gekopieerd naar een nieuwe drie-sporen band, waarbij een aantal sporen op één spoor worden samengevoegd. Zoiets is onherroepelijk en het is dan ook een belangrijke taak voor de geluidstechnicus.


Russ Titelman

Maar eerst moet er een tekst worden geschreven. Dat is iets waarvoor Brian graag de hulp van anderen inroept. Dikwijls is dat zijn nieuwste "beste vriend". En in de lente van 1965 was dat Russ Titelman.

Titelman zou later bekend worden als producer van goed volk als Ry Cooder, Randy Newman, Buffalo Springfield, Paul Simon, Little Feat, Gordon Lightfoot, Eric Clapton (Unplugged), enz… Maar op dat moment stond hij nog helemaal aan het begin van zijn carrière.

"Brian heb ik leren kennen door mijn werk bij de muziekuitgever Screen Gems," vertelde Russ Titelman, in 1996, tijdens een zeldzaam interview aan Timothy White. "Brian kwam Lou Adler er regelmatig opzoeken in zijn kantoor in L.A.. Ik hing daar dikwijls rond en dan zag ik hem. Ik ging hem ook opzoeken in zijn kantoor. Dat was een grote ruimte boven een bank op de zuidoostelijke hoek van Sunset en Vine, waar hij zich terugtrok om te schrijven.
Soms bezocht ik hem in zijn appartement in Hollywood. Dat was erg Spartaans ingericht, om het zacht uit te drukken. Maar er stond wel een piano.
Hij was gek op [de komiek] Jonathan Winters. Hij kende al zijn sketches uit het hoofd en lachte zich dan een breuk. Heerlijk was dat.
'Sheri, She Needs Me' schreven we op de piano in het huis van zijn vriendin, Marilyn [Rovell], waar hij even later mee trouwde. En 'Guess I'm Dumb' schreven we in het appartement waar hij met Marilyn woonde."

"Brian was als een kind," gaat hij verder. "Hij liep rond op blote voeten en in jeans. Ik was geen fan van zijn vroege surfmuziek, maar vanaf dat hij Phil Spector begon te aanbidden en georchestreerde surf muziek verzon, toen werd het interessant. Ik hield van het spontane in wat hij bedacht.
Met Pet Sounds overtrof hij Phil. Hoe goed Phil ook was, zijn orkestraties waren allemaal eender. Maar Brian werkte niet volgens een geijkte formule."


Het inzingen

Mogelijk was de tekst niet op tijd klaar voor Today, maar de Beach Boys hebben de backing track nooit ingzongen. Glen Campbell krijgt dus zijn kans.

Volgens de auteur Keith Badman gebeurde dat op 8 maart 1965 (de dag dat de LP Today in Amerika werd uitgebracht), terwijl zijn collega, Andrew G. Doe het houdt op 19 april. Plaats van actie is in elk geval opnieuw Studio 3 van Western Recorders.

Naast Glen zelf heeft Brian nog wat anderen uitgenodigd voor de backing vocals: zijn vrouwtje Marilyn met haar zus Diane Rovell en vriendin Ginger Blake. Samen vormen zij het meidengroepje The Honeys.
Broer Carl is er ook bij en Brian zal zelf ook meezingen.

Tijdens de reductie mix is de de backing track in mono gemixt en samengebracht op het middelste spoor. Glen's zang komt links en de backing vocals rechts.

Glen kondigt vooraf aan: "Om het te maken gelijk ik het wil, zal ik 'Shit' roepen!" Het aantal pogingen dat hij nodig heft om het te perfectioneren is niet genoteerd, maar aan het einde van het plaatje hoor je Brian, vanuit de controleruimte roepen: "Dat was uitstekend! Kom eens luisteren."

Daarna verzamelen Brian, Carl en The Honeys rond twee microfoons.


Teleurstelling

Het plaatje wordt op 7 juni 1965 uitgebracht door Capitol, met 'That's Alright' als b-kant.

Titelman is ondertussen slaggitarist geworden in de band van de TV-show Shindig. Natuurlijk mag Campbell er zijn single gaan voorstellen.
Het playbacken had hij nog niet helemaal onder de knie.



Ondanks de sterke melodie, het prachtige Wall of Sound arrangement en de vocale hoogstandjes betekent de single echter niet de verhoopte doorbraak voor Campbell. 'Guess I'm Dumb' haalt niet eens de Billboard Top 100.

Het succes zou nog even op zich laten wachten. Het kwam er, twee jaar later, dankzij de samenwerking met een ander pop genie van de jaren zestig: Jimmy Webb. ‘Wichita Lineman’ en 'By the Time I Get to Phoenix'.
En daarna werd hij een countryster met ‘Gentle On My Mind' en een parodie met 'Rhinestone Cowboy'.