The Ballad Of Ira Hayes

The Ballad Of Ira Hayes


De naam Ira Hayes zegt u hoogstwaarschijnlijks niets. En ook de naam van de man die een song over hem schreef doet geen belletje rinkelen: Peter la Farge.
Toch vonden mensen als Pete Seeger, Johnny Cash, Bob Dylan en Townes Van Zandt het nummer interessant genoeg om de song op te nemen.

Wie waren die mannen?


Het tragische verhaal van Ira Hayes

Ira Hayes was een indiaan, eentje uit de tijd dat die mensen nog niet werden omschreven als Native Americans. Hij werd geboren in het reservaat van de Pima Indianen in Sacaton, Arizona. Het leven was er hard, vooral nadat de regering de water bevoorrading had afgesloten zodat het irrigatiesysteem was uitgeschakeld.

Voor jonge mannen als hij bood het leger een kans: weg uit het reservaat, regelmatig eten en zelfs nog wat geld om de familie bij te staan. Als marinier deed hij zijn best om een waardige krijger te zijn. Op 23 februari 1945 had hij een afspraak met de geschiedenis. Na een slag op een eiland in de Stille Oceaan probeerden enkel van zijn makker een Amerikaanse vlag op te richten. Net op het moment dat Ira zijn handen uitstak om hen te helpen drukte de fotograaf af.

De foto van Joe Rosenthal haalde de kranten. De propagandamachine zag wel wat in "Flag Raising At Iwo Jima". Het Amerikaanse volk had immers helden nodig. De mannen op de foto werden opgespoord en kregen een uitnodiging om door president Truman te worden gehuldigd.

Ira Hayes was geschokt. Hij beschouwde zichzelf niet als een held. Van zijn compagnie van 250 man waren er slechts 27 ongedeerd terug gekeerd. Drie van de zes op de foto hadden het niet overleefd. De echte helden waren zijn "good buddies" die het niet hadden gehaald.

Hij voelde zich erg ongemakkelijk bij alle lofbetuigingen en erebanketten. Hij vluchtte in de drank. Zelfs in het reservaat was hij niet meer veilig voor bezoekers op zoek naar "de indiaan die de vlag hees". Het stond allemaal in schril contrast met de barre leefomstandigheden, waar geen verbetering in kwam. Irrigatie zorgde voor mooie groen weilanden die stopten aan de grenzen van het reservaat.

In 1954 was hij eregast bij de onthulling van het Jima Memorial in Washington, D. C. Het momument is een replica in brons van de beroemde foto.
Amper tien weken later, op 24 januari 1955 werd zijn lichaam gevonden in een ondiepe greppel in het reservaat. Hij was overleden als gevolg van onderkoeling na dagen van doorzakken.
Ira Hayes werd 32.

In 1961 komt zijn verhaal in de bioscoop als The Outsider, met Tony Curtis in de hoofdrol.



The Ballad Of Ira Hayes

In de song over deze held tegen wil en dank, geeft Peter La Farge een droge versie van de feiten. Niets wordt verbloemd of geromantiseerd. Ver weg van alle heroiek.


Gather round me, people, there's a story I would tell,
About a brave young Indian you should remember well;
From the land of the Pima Indians, a proud and noble band,
Who farmed the Phoenix Valley in Arizona land.

Down their ditches for a thousand years the waters grew Ira's people's crops,
Till the white man stole their water rights and their sparklin' water stopped.
Now Ira's folks grew hungry, and their farms grew crops of weeds.
When war came, Ira volunteered and forgot the white man's greed.

Call him drunken Ira Hayes --
He won't answer anymore,
Not the whiskey-drinkin' Indian,
Not the Marine who went to war.

Well, they battled up Iwo Jima hill -- two hundred and fifty men,
But only twenty-seven lived -- to walk back down again;
When the fight was over -- and Old Glory raised
Among the men who held it high was the Indian -- Ira Hayes.

Ira Hayes returned a hero -- celebrated through the land,
He was wined and speeched and honored -- everybody shook his hand;
But he was just a Pima Indian -- no water, no home, no chance;
At home nobody cared what Ira done -- and when do the Indians dance?

Then Ira started drinkin' hard -- jail was often his home;
They let him raise the flag and lower it -- as you would throw a dog a bone;
He died drunk early one morning -- alone in the land he'd fought to save;
Two inches of water in a lonely ditch -- was the grave for Ira Hayes.

Yea, call him drunken Ira Hayes,
But his land is just as dry,
And the ghost is lying thirsty
In the ditch where Ira died.



Het tragische verhaal van Peter La Farge

Net als Ira Hayes was Peter Lafarge een Indiaan. Hij was een van de laatste afstammelingen van de haast uitgeroeide Narragansett stam. Kort na zijn geboorte in een reservaat ward hij, samen met zijn zus geadopteerd door de schrijver Oliver La Farge. Die had kort daaravoor de allereerste Pulitzer Prijs gewonnen. Die kreeg hij voor zijn roman Laughing Boy, waarin een positief beeld wordt geschetst van de Navajo Indianen.

Tenminste dat is de romantische versie. In werkelijkheid werd hij geboren op een ranch in Fountain, CO. Oliver La Farge was in werkelijkheid zijn echte vader en hij werd dan ook, in 1931 geboren als Oliver Albee La Farge. Na de scheiding van zijn ouders in 1935, bleven hij en zijn zus Povy op de ranch wonen bij hun moeder, Wanden Matthews. Zijn vader's liefde voor de Indiaanse cultuur bleef hem echter bij.

Op zijn veertiende begon Peter met het rijden van rodeo's. Hij veranderde zijn naam daarvoor in het minder opvallende Peter. Rondtrekkende kwam hij in contact met mensen als Josh White and Big Bill Broonzy. Cisco Houston ontfermde zich over hem en leerde hem songs schrijven.

Na zijn dienstplicht in Korea keerde hij terug naar de rodeo's. Een ongeval in 1956 kostte hem bijna een been. Na een lange revalidatie ging hij studeren voor acteur in Chicago. Het toneelstuk Darkness of the Moon bracht hem begin jaren zestig naar New York. De sfeer in Greenwich Village sprak hem erg aan en hij besloot er zijn kans te wagen als folk muzikant. Zijn Indiaanse uiterlijk en zijn krachtig verwoorde boodschap vielen er op, zelfs tussen mensen als de jonge Bob Dylan, Ramblin' Jack Elliot, Dave Van Ronk en Pete Seeger.

"Ira Hayes" And Other Ballads, zijn debuut voor Columbia in 1962, was geproducet door John Hammond. De mix van eigen nummers en covers van 'John Henry' en 'St. James Infirmary' verkocht echter voor geen meter. Zijn momontome stem en onvaste zang spreken dan ook niet onmiddellijk aan.

Gelukkig zag Moses Asch, de man achter Folkways Records, in dat La Farge meer had te bieden. Dat leidde tot vijf platen rond Native American thema's. Hij kreeg al snel navolging door Buffy St. Marie, die beter aansloeg met protessonsg als 'Universal Soldier'.

Maar ook Johnny Cash erkende zijn talent. Hij ging hem opzoeken in New York en nodigde hem uit om in Nashville samen te werken aan een album. In juni 1964 naam Cash er een conceptplaat op rond de problemen van de Indianen: Bitter Tears:The Ballads Of The American Indians. De helft van de songs op de plaat waren geschreven door Peter La Farge.
'The Ballad of Ira Hayes' werd als single uitgebracht. Hoewel vele radiozenders de song weigerde te draaien omdat ze hem "te riskant" vonden, bereikte het plaatje de top 3 op de country lijst. Cash gaf de stations een veeg uit de pan door een pagina grote advertentie te plaatsen in Billboard waarin hij vroeg: “Where are your guts?” Er verder: "'Ballad of Ira Hayes' is strong medicine. So is Rochester & Harlem & Birmingham and Vietnam."
Ondanks doodsbedreigingen schrok The Man in Black er niet voor teug om de song verder onder de aandacht te brengen tijdens een optreden op het beroemde Newport Folk Festival van 1964.


Johnny Cash - the Ballad of Ira Hayes


Onvermijdelijk was een nieuwe versie van 'The Ballad of Ira Hayes' de opener voor La Farge's laatste Folkways album: On The Warpath. Maar dat was dan ook de limiet van hoe ver hij wilde gaan. Want hij weigerde om "met de tijd mee te gaan". Ondanks aansporingen van collega folk muzikanten stond hij er op koppig vast te houden aan zijn puur akoestische stijl van een man met zijn gitaar. Het succes bleef dan ook uit, zeker tijdens de hoogtijdagen van de folk-rock. Even overwoog hij dan ook om zijn carrière als folk zanger er aan te geven.

Door de oprichting van FAIR (Federation for American Indian Rights), had hij de aandacht van de FBI op zich gevestigd. Die haalden tijdens een middernachtelijke raid zijn appartement helemaal overhoop. En hij werd gehandboeid afgevoerd. Ze konden hem echter niets ten laste leggen.

In de herfst van 1965 bood MGM Records hem een contract aan als country artiest. Hij was dat jaar ook getrouwd met een Deense zangeres, Inger Nielsen en samen kregen ze een dochtertje. En net dan sloeg het noodlot toe: op 27 oktober werd hij dood aangetroffen in zijn appartement: geveld door een hartaanval. Peter La Farge werd net geen 34.



Bob Dylan

Bob Dylan kende Peter La Farge natuurlijk van zijn begindagen in Greenwich Village. Anthony Scaduo vertelt in zijn biografie uit 1973, dat Peter zich had ontfermd over de jongeman. "[Dylan] hing veel rond met mannen die openlijk pot rookten," herrinert Camilla Adams Horne zich. "Ik was bezorgd. Ik dacht dat ze elk moment opgepakt konden worden. Ik bleef hem maar er over aanspreken maar hij zei dan dat hij er mee gestopt was."
Een andere bezorgde moederfiguur, Sid Gleason, ging een stapje verder. "Ik vroeg Peter LaFarge om een oogje in het zeil te houden. En dat deed hij ook… Pete ging dan naar een feestje waar Bob ook was en hij ging dan langs hem staan. Hij zei niks en stond daar maar, met zijn armen over elkaar.
Op een dag belde Bobby me: 'Ma, haal die Indiaan van mijn nek. Ik beloof dat ik niets meer zal doen.'
Pete dook overal op waar hij ook was. Bob wist dat ik hem in de gaten hield."

Tijdens de sessies voor New Morning neemt hij, op 1 juni 1970, een cover op van 'The Ballad Of Ira Hayes'. Voor de begeleiding zorgen de gitaristen David Bromberg en Ron Cornelius, plus Al Kooper op orgel, Charlie E Daniels op bas en Russ Kunkel op drums. Net als veel opnamen van Dylan uit die periode wordt het geheel later opgeleukt met een dameskoortje.

De track verschijnt drie jaar later op Dylan, een plaat met restjes van de Selfportait en New Morning sessies.

Dylan zelf meent dat hij de song niet helemaal recht heeft gedaan en op 29 april 1981 neemt hij een kale pianoversie op tijdens de Shot Of Love sessies. Hij wordt daarop enkel bijgestaan door Clydie King.

En nog eens zes jaar later, in mei 1987, repeteert hij het nummer met The Grateful Dead voor een gezamelijke tournee. De song wordt echter nooit live gebracht.



Townes Van Zandt

Townes Van Zandt deed dat wel, zoals te horen is op A Gentle Evening With Townes Van Zandt, een postuum uitgebracht verslag van zijn debuut in Carnegie Hall.

Tijdens dat concert op 26 november 1969, bracht hij uitsluitend eigen nummers. De enige cover was de laatste song: een half gesproken versie van 'The Ballad of Ira Hayes'.

Ook op Roadsongs, een verzameling van covers uitgebracht in 1994, staat een mooie versie, met een mooier koortje dat dat van Dylan.


Townes Van Zandt

Van Zandt is ook te horen op Lasso From El Paso, van de Kinky Friedman, uit 1976. Of Asshole From El Paso zoals de satirische Texaanse jood zijn plaat oorspronkelijk wou dopen. De prachtige versie van 'The Ballad of Ira Hayes' is daarop een van de wienige serieuze songs. Het is het onbetwiste hoogtepunt en misschien wel de mooiste versie van de song.